ملانصرالدین

ملانصرالدین|جلیل محمدقلی زاده به کوشش محسن قشمی

مُلانصرالدین، شخصیتی داستانی و بذله گو است. نام او در فرهنگ های عامیانۀ ایران، ترکیه، عربستان، ازبکستان، گرجستان، بلغارستان، صربستان، آذربایجان، یونان، تاجیکستان، کریم، اقوام قاباردین-بالکار و ارمنستان نامی آشنا و مأنوس است. اعتقاد بر این است که او در زمان سلطان عثمانی ییلدیریم بایزید در قید حیات بوده است. برخی نیز او را همزمان با تیمور لنگ (وفات 807 ق) یا حاجی بکتاش (وفات 738 ق) دانسته اند. این که او شخصی واقعی بوده یا افسانه ای مشخص نیست. اما برخی منابع او را واقعی دانسته اند.

ماجراهای مُلانصرالدین فقط در بین مسلمان ها روایت نمی شود، بلکه با نام او یا به دیگری د راوکراین، لیتوانی، بلغارستان و ایتالیا انتشار دارد. سخنان او نظیر «اگر هم کوه پیش محمد نیاید محمد پیش کوه می رود» گویی که بال دارند و پرواز می کنند و در همه جای دنیا دهان به دهان می گردند. چنین است که در شرق، بخش اعظم ضرب المثل های خاص و عام با نام این قهرمان پیوند خورده است.

نقل از س. کوچیوبینسکی