ترک ها در تاریخ جهان

ترک ها در تاریخ جهان | کارتر وان فیندلی | ترجمه رضا امینی

فیندلی با زبانی روشن و جذاب به روایت سرگذشت تاریخی ترک ها و روند پراکنش آن ها از خاستگاه تاریخی شان در آسیای مرکزی به دیگر سرزمین هایی که اکنون در آن ها می زیند، پرداخته است. این روایت، با مرور وضعیت ترکانِ پیش از تاریخ و نخستین امپراتوری های برپاشده به دست آن ها آغاز می شود و تا دوران معاصر و تشکیل جمهوری ترکیه و استقلال جمهوری های ترک زبانِ شورویِ پیشین تداوم می یابد. نویسنده باور دارد که در تاریخ ترک ها، دو دگرگونی بیش از هر چیز بر زندگی آن ها اثرگذار بوده است: گرویدن به اسلام پس از رسیدن اسلام به فرارود، و ورود به مدرنیتۀ جهان گستر از چند سدۀ پیش بدین سو. به باور او، حرکت ترک ها از خاستگاه اصلی و تاریخی شان در اِستپ های آسیای مرکزی به سوی باختر و پیمودن مسیری که آن ها را در نهایت به آناتولی و بخش هایی از بالکان می رساند، موجب شده است این مردمان در همه جا میراثی ترکیبی و آمیخته داشته باشند، آنچنان که او مردمان ترکیۀ امروز را وارث سه میراث می داند: میراث گذشتۀ دور آن ها به عنوان بخشی از ترک زبانانی که خاستگاهشان آسیای مرکزی بوده است؛ میراث اسلامی آن ها که حاصل گرویدنشان به اسلام است؛ و میراث آناتولیایی آن ها که حاصل سکنا گزیدنشان در آناتولی و آمیختگی شان با اهالی تاریخی آن جاست.

کارتر وان فیندلی، از استادان برجستۀ تاریخ در دانشگاه ایالتی اوهایو است که پژوهش های معتبری دربارۀ تمدن اسلامی و تاریخ مردمان ترک زبان ـــــ به ویژه امپراتوری عثمانی و جمهوری ترکیه ـــــ انجام داده و مدتی نیز رئیس «انجمن تاریخ جهان» بوده است.